Commonality-Variability Analysis (CVA)

เลิก “ใช้” Design Patterns กันเถอะ

สรุปแบบขี้เกียจอ่าน

ในการออกแบบแทนที่จะดูว่าตรงกับ Pattern ไหน ให้เน้นไปดูว่าควรจะซ่อนความซับซ้อน (Encapsulate Variations) อย่างไร แล้ว Design Pattern จะออกมาให้เห็นเอง

• สิ่งที่เหมือนกัน Common ทำเป็น Abstract / Interface
• สิ่งที่ต่างกัน Variable แยกออกมาใส่เป็น Class ต่างๆ
• โดยพิจารณา Context of Use จะได้ทำเฉพาะสิ่งที่จำเป็น

มันคืออะไร?

Commonality-Variability Analysis เป็นหลักการวิเคราะห์ระบบและดีไซน์ว่าทำ encapsulation ได้ถูกจุดไหม ครบถ้วนแล้วหรือยัง มาจากวิทยานิพนธ์ของ James Coplien เขียนไว้ปี 2000

ทำไปทำไม?

CVA เป็นเครื่องมือหนึ่งในการ Encapsulate Variations ที่สอนง่ายและเข้าใจง่าย

เลิกมองว่า Design Pattern คือ เครื่องมือเอามาใช้ซ่อนความซับซ้อนให้มองว่า Design Pattern เป็นผลลัพธ์โดยธรรมชาติจากกระบวนการซ่อนความซับซ้อน

Commonaility

หาจุดที่เหมือนกันเอามาเขียนเป็น class เดียวกัน ตัวอย่างเช่นเช่น ดินสอ กับ ปากกา จะได้แบบนี้

Variability

เอาจุดที่ต่างกัน แยกออกมาใส่ไว้ใน subclass/implementation

Context of Use

จะเห็นได้ว่าสองอย่างนี้ มีอะไรเหมือนและต่างกันมากมาย แต่ที่มีประโยชน์ก็แค่ส่วนที่โปรแกรมเราจะใช้

สมมติว่าเป็นโปรแกรมวาดรูป เหลือที่ใช้แค่นี้

เอาสิ่งที่ไม่เกี่ยวออกไป แล้วแก้ชื่อ Interface ให้ดีขึ้น ก็เหลือแค่นี้

เคล็ดวิชา

• ย้ำอีกครั้งว่า กระบวนการ encapsulate variations เป็นเหตุที่ทำให้เกิด design patterns ไม่ใช่ในทางกลับกัน
• ตอนทำจริง ให้ดู Context of Use ก่อน แล้วค่อยไปดู​ Common-Variable (อธิบายในนี้สลับกันเพราะเข้าใจง่ายกว่า)
• ถ้าตั้งชื่อ interface/abstract ไม่ถูก ลองทบทวน Context of Use ดีๆ (อาจมีซ้อนกัน)
• สิ่งที่ “เป็น” ต่างกันมักจะกลายเป็น Properties
• สิ่งที่ “ทำ” ต่างกันมักจะกลายเป็น Methods/Functions